Muhabbet

Muhabbet

Muhabbet kelimesi “sevgi” manasında kullanılmaktadır. Ayet-i Celile’de, şiddetli sevgiden gaye aşktır. “İnsanlar içinde Allah’tan gayrısını (O’nu) emsâl edinen adamlar da vardır. Ki onlar (putlara), Allah’a olan sevgi gibi muhabbet beslerler. İman edenlerin Allah’a olan sevgisi ise (onlarınkinden) çok daha fazladır.” Ayette geçen “endâd” (emsal) kelimesinin putlar yahut kendilerine boyun eğilen şahsiyetler olduğu bildirilir. “Eğer Allah (c.c.)ı seviyorsanız, Bana uyun ki Allah da sizi sevsin.” “Ey iman edenler, içinizden kim dininden dönerse, Allah (c.c) onların karşısına kendilerini sevdiği ve onların da Allah’ı sevecekleri bir kavim getirir.”

Yukarıdaki her üç ayette de “Muhabbet” kelimesinin, “sevgi” olarak ifade edildiğini görmekteyiz. Mütekellimlerle Ârifler arasında, bu kelimenin farklı anlaşılmasına sebep şu görüşlerdir: Mütekellimlere göre “Allah’ı seviyoruz” un anlamı, “O’na itaat ve hizmeti, O’nun bize vereceği lûtufları seviyoruz.” Anlamındadır. Ârifler ise, Allah Teala’nın zâtı için sevildiği, cennet ümidi ve cehennem korkusuyla sevilmeyeceği, O’na tazim ve rızanın her şeyin üstünde olduğu görüşündedirler. Dolayısıyla burada gaye, huzur ve ünsiyet (dostluk) elde etmektir.

Hz. İsa (a.s), ibadetle yanıp yakılan bir kavme tesadüfle ibadetlerinin sebebini sorar, onlar da, “Allah’ın ateşinden korktuğumuz için.” Dediklerinde İsa (a.s), “Allah, sizi korktuğunuzdan emin kılacaktır.” Buyurur. Bunlardan daha çok taatte bulunan bir gruba, ibadetlerinin sebebini sorduğunda, onların da cevabı “Allah’ın bize vaat ettiği cennet ve nimetler” olur. İsa (a.s) bu kavme de, “Allah’ın, size vaat ettiğini vermesi üzerine haktır.” Buyurur. Daha sonra ibadet eden bir topluluğa niçin ibadet ettiklerini sorunca, onlar da, “Biz Allah’ı sevenleriz. Ona ne ateşinden korktuğumuz, ne de cennet ve nimetlerine hasret çektiğimiz için ibadet ediyoruz. Sadece kendisini sevdiğimiz için ibadet ediyoruz.” Dediklerinde, İsa (a.s), “Gerçek Allah (c.c.) dostları sizlersiniz; sizin aranızda bulunmam bana emrolundu.” Buyurur.

Kemâlât adlı kitabından…